Od kilkunastu lat jądro Ziemi obraca się znacznie wolniej niż w latach poprzednich
13 czerwca 2024, 15:06Jądro wewnętrzne Ziemi od 2008 roku obraca się 2-3 razy wolniej niż w latach 2003–2008, twierdzą naukowcy z University of Southern California (USC). Ruch jądra wewnętrznego jest przedmiotem badań i sporów od dwudziestu lat. Niektórzy eksperci twierdzą, że obraca się ono szybciej, niż powierzchnia planety. Uczeni z USC dostarczyli obecnie jednoznacznych dowodów, że przed kilkunastu laty jądro wewnętrzne zaczęło zwalniać.
W Auxerre znaleziono gallo-rzymski cmentarz niemowląt i dzieci, które urodziły się martwe
12 czerwca 2024, 10:43Na terenie rzymskiego castrum w Autessiodurum – obecnie Auxerre – archeolodzy odkryli cmentarz poświęcony niemowlętom i dzieciom, które urodziły się martwe. Dobry stan zachowania cmentarza daje archeologom niepowtarzalną okazję do zbadania praktyk pogrzebowych najmłodszych członków starożytnej gallo-rzymskiej społeczności. Odkrycia dokonano podczas pierwszych prac wykopaliskowych w historycznym centrum miasta. Ich celem jest zbadanie ewolucji Auxerre od czasów rzymskich po wiek XIX.
Grawitacja bez masy? To i ciemna materia niepotrzebna
10 czerwca 2024, 10:43Ciemna materia wciąż pozostaje dla nas tajemnicą. Nie potrafimy jej obserwować bezpośrednio, dlatego opieramy się na dowodach pośrednich, czyli na widocznym oddziaływaniu grawitacyjnym na materię widzialną. Ogólna teoria względności nie potrafi wyjaśnić tego widocznego oddziaływania w inny sposób, jak poprzez istnienie materii – a więc i masy – której nie widzimy. Na łamach Monthly Notices of the Royal Astronomical Society ukazał się właśnie artykuł, którego autor twierdzi, że grawitacja może istnieć bez masy. Jeśli ma rację, oznacza to, że i ciemna materia nie jest potrzebna.
Do ostatniego zderzenia Drogi Mlecznej z inną galaktyką doszło zaskakująco niedawno
7 czerwca 2024, 07:55Droga Mleczna wielokrotnie zderzała się z innymi galaktykami. Dzięki teleskopowi Gaia Europejskiej Agencji Komicznej dowiadujemy się, że ostatnie z takich zderzeń miało miejsce miliardy lat później, niż dotychczas sądzono. Doszło do niego znacznie bliżej naszych czasów, niż ktokolwiek przypuszczał.
Picie alkoholu w czasie lotu nie sprzyja układowi krążenia
5 czerwca 2024, 10:51Połączenie alkoholu i długodystansowych lotów jest szkodliwe dla układu krążenia, informują naukowcy z Niemieckiego Centrum Kosmicznego. Z artykułu opublikowanego na łamach pisma Thorax dowiadujemy się, że alkohol w połączeniu z ciśnieniem panującym w kabinie samolotu pasażerskiego, znacząco obniża saturację krwi i zwiększa tętno. Zjawiska te trwają przez długi czas i dotykają również osób młodych i zdrowych.
Chemoprewencja w procesach kancerogenezy
19 maja 2024, 14:43Zachorowalność na większość nowotworów systematycznie wzrasta. Diagnostyka i leczenie wiążą się z olbrzymimi kosztami leczenia i cierpieniem. Dlatego tak ważna jest prewencja i wczesne wykrywanie nowotworów. Chemoprewencja to jedna z nauk zajmujących się zapobieganiem zachorowaniom na nowotwory złośliwe. Podstawowym założeniem jest to, że leczenie na wczesnym etapie może zatrzymać proces karcinogenezy. Związki chemoprewencyjne wykazują mało skutków ubocznych, charakteryzują się niską toksycznością, zdolnością unieszkodliwienia procesów prowadzących do powstania komórek nowotworowych.
SI znalazła różnice międzypłciowe w budowie mózgu na poziomie komórkowym
17 maja 2024, 09:10Algorytmy sztucznej inteligencji wykazały, że istnieją różnice międzypłciowe w organizacji mózgu na poziomie komórkowym. Występują one w istocie białej. To tkanka znajdująca się pod korą mózgową. Tworzy ona szlaki łączące różne części kory i obszary pozakorowe. Częścią istoty białej jest też spoidło wielkie, które łączy obie półkule.
Opady deszczu i śniegu mogą wywoływać trzęsienia ziemi
16 maja 2024, 08:30Po tysiącach lat badań nad trzęsieniami ziemi wiemy, że główną ich przyczyną jest ruch płyt tektonicznych i przemieszczanie się skał wzdłuż uskoków. Naukowcy z MIT poinformowali właśnie na łamach Science Advances, że niektóre wydarzenia pogodowe również mogą mieć swój udział w powstawaniu trzęsień ziemi. W artykule Untangling the environmental and tectonic drivers of the Noto earthquake swarm in Japan czytamy, że duże opady śniegu i deszczu prawdopodobnie były jedną z przyczyn serii wstrząsów, jakie mają miejsce od 4 lat na półwyspie Noto w Japonii.
Kontrolowane wyspy magnetyczne pomagają ustabilizować plazmę w reaktorze
10 maja 2024, 15:08Naukowcy z Princeton Plasma Physics Laboratory połączyli dwie znane od dawna metody, by ustabilizować plazmę w reaktorze. To kolejny, niewielki, krok w kierunku opanowania fuzji jądrowej, czystego i bezpiecznego źródła energii, nad którą prace trwają od dziesięcioleci. Obie wspomniane metody – ECCD (electron cyclotron current drive) oraz RMP (resonant magnetic perturbations) – badane są od dawna. Tym razem po raz pierwszy zasymulowano ich wspólne działanie.
Armatorzy oszczędzają i zrzucają zanieczyszczenia do Bałtyku. Kosztuje nas to setki milionów euro
9 maja 2024, 13:58Morze Bałtyckie to niezwykle delikatny ekosystem, jedno z najbardziej zagrożonych mórz świata. Tymczasem armatorzy statków, zamiast zainwestować w czystsze technologie, inwestują w instalacje, dzięki którym zrzucają do wody odpady powstałe w procesie oczyszczania spalin. Naukowcy z Uniwersytetu Technologicznego Chalmersa obliczyli, że same tylko społeczno-ekonomiczne koszty takich działań wyniosły w latach 2014–2022 ponad 680 milionów euro.
